نوع المقالة : مقالة بحثيّة (علميّة محكّمة)

المؤلفون

1 أستاذ مساعد في قسم اللسانيّات العامة بجامعة پيام نور (رسالة النور) إيران.

2 أستاذ مساعد في قسم اللغة العربيّة وآدابها بجامعة پيام‌نور،إيران.

3 أستاذ مشارک في قسم اللغة العربيّة وآدابها بجامعة پيام‌نور (رسالة النور)، إيران.

الملخّص

تعدُّ مهارة القراءة والقدرة على الاستيعاب إحدى أهمّ مهارات اللغة العربيّة الأربع، التي يحتاجها کلُّ متعلمٍ أجنبيٍ للنجاح. وقد استطاع تطبيق نظرية الذکاءات المتعددة لهوارد غاردنر، في العقود الأخيرة، أن يُحدِث تطوراً في عملية التعليم والتعلم وأن يقويَّ مهارات اللغة لدى المتعلمين. إذ تقوم هذه النظرية على الفروق الفردية وتنمية عناصر الذکاء الإنساني کافة. لذا تسعى هذه الدراسة اعتماداً على المنهج التحليلي الوصفي الارتباطي، للکشف عن عناصر الذکاء المرتبطة بمهارة القراءة والقدرة على استيعاب النصوص باللغة العربيّة لدى المتعلمين الإيرانيين. وتتکون العينة الإحصائية من جميع طلاب هذا الفرع في جامعات الدولة في السنة الدراسية 2016-2017م (95-1396ه.ش) والذين تمّ اختيارهم وتصنيفهم وفق جدول کرجسي ومورجان وعددهم 400 شخص بطريقة العينة العشوائية. وقد جاءت المعطيات من استبيانات الذکاءات المتعددة لغاردنر واستبيانات مهارات اللغة التي أعدَّها الباحث. وقد أظهرت نتائج اختبار معامل ارتباط بيرسون أنّ هناک علاقة ذات دلالة إحصائية بين مهارة القراءة واستيعاب النصوص العربيّة -باعتبار العربيّة لغة أجنبية- وعناصر الذکاء اللغويّ، والرياضيّ/المنطقيّ، والبصريّ/الفضائيّ، والسمعيّ والذاتيّ، لذا نقترح اتباع استراتيجيات عملِّية لتحفيز هذه العناصر المذکورة لتقوية مهارة القراءة واستيعاب النصوص العربيّة.

الکلمات المفتاحيّة

الموضوعات الرئيسة

عنوان المقالة [English]

A Survey on the Relationship between Reading Understanding Skill with Multiple Intelligences of Iranian University Students of Arabic

المؤلفون [English]

  • Saif al-alah Molaie Pashaie 1
  • Mohamad Mahdi Roshan Chesli 2
  • Ibrahim Namdari 3

1 Assistant professor of General Linguistics, Payam-e-Noor University, Iran.

2 Assistant professor of Arabic language and literature, Payam-e-Noor University, Iran.

3 Associate Professor of Arabic language and literature, Payam-e-Noor University, Iran.

الملخّص [English]

Reading-understanding skill is one of the most important linguistic skills necessary for students in order to learn and use Arabic. For the last decade, applying Gardner’s Multiple Intelligence (MI) theory, which focuses on individual differences and preferences, assures linguistic skills development; henceforth, current study investigated the relationship between MI and reading understanding skills of Iranian university students in Arabic Literature via descriptive-analytical method of correlation. To select a homogeneous sample of learners, according to Kerjesi-Morgan’s table, 400 testees out of 15557 students (years 1395-6 AP) were randomly selected as the participants by classified sampling method. Then, the language efficiency test and MI questionnaires were applied. The Pearson correlation coefficients results revealed that there was significant positive statistical relationship between reading understanding skill and Linguistic, Logical-Mathematical, Spatial, and Interpersonal intelligence. Henceforth, some MI-based pragmatic techniques were suggested to improve Arabic reading understanding skill.

الکلمات المفتاحيّة [English]

  • Applied Linguistics
  • Foreign Language Teaching
  • Gardner’s
  • Multiple Intelligences
  • and Arabic Reading Understanding Skill
- الکتب
1. ابن منظور، أبو الفضل جمال الدین، لسان العرب، بیروت: دار صادر، 1988م.
2. بدوي، أحمد زکي، معجم مصطلحات العلوم الإجتماعیة، بیروت: مکتبة لبنان، د.ت.
3. حلاق، علي سامي، المرجع في تدريس مهارات اللغة العربيّة و علومها، لبنان: المؤسسة الحديثة للکتاب، 2010م.
4. رکابي، جودت، طرق تدريس اللغة العربيّة، دمشق: دار الفکر، 1989م.
5. الصوفي، عبدالطیف، فنّ الکتابة أنواعها، مهاراتها وأصول تعلیمها للناشئة، دمشق: دار الفکر، 2007م.
6. طعیمة، رشدي أحمد، المهارات اللغویة مستویاتها، تدریسها و صعوباتها، القاهرة: دارالفکر العربي، 2004م.
7. عاشور، راتب قاسم؛ محمد فؤاد الحوامدة، أسالیب تدریس اللغة العربیة بین النظریة والتطبیق، عمان: دار المیسرة للنشر والتوزیع، 2010م.
8. فؤاد علیان، أحمد، المهارات اللغویة ماهیتها وطریقة تدریسها، الریاض: دار مسلم، 1992م.
9. مدکور، علي أحمد، تدریس فنون اللغة العربيّة، القاهرة: دار الفکر العربي، 2009م.
- المصادر الأجنبیّة
‌1. مک­کنزی، والتر، هوش‌های چندگانه وتکنولوژی آموزش، ترجمه: حسین زنگنه ومصطفی شیری‌پور، تهران: آییژ، 1391هـ.ش.
2. Albero P, Brown a, Eliason S, Wind J, Improving reading with multiple intelligences, M.A. Thesis Master’s Action Research Project, Saint Xavier University & IRI skylight. U.S. 1997.
3. Armstrong, T, the multiple intelligences of reading and writing: making the words alive, Association for Supervision and Curriculum Development. Alexandria, Virginia USA, 2003.
4. Gaines D, Lehmann D, Improving student performance in readingcomprehension withmultiple intelligences, M.A. Thesis Master’s Action Research Project, Saint Xavier University & IRI skylight. U.S, 2002.
5. Gardner, H, Frames of mind: The theory of multiple intelligences, NewYork: Basic Books, 1983.
6. Gardner, H, the disciplined mind: Beyond facts and standardized tests, the K-12 education that every child deserves, NewYork: Penguin Putnam, 1999.
7. Richards, J. C, T. S. Rodgers, Approaches and methods in language teaching, (Second edit), UK: Cambridge University Press, 2001.
8. Tirri, K, P. Nokelainen, Identification of multiple intelligences with the Multiple Intelligence Profiling Questionnaire III, Psychology Science Quarterly, vol. 50, nom. 2, pp. 206-221, 2008.
9. Widayanti, Rizka, تعليم اللغة العربيّة في ضوء نظرية الذکاءات المتعددة لهاورد جادنرد في مدرسة الکوثر الابتدائية مالانج, Doctoral thesis, Universitas Islam Negeri Maulana Malik Ibrahim, 2020.
10. Yeganefar, B, investigating the relationship between proficiency in a foreign language and multiple   intelligences, M. A. thesis, Allame Tabatabayie University, Tehran, Iran, 2005.
11. Shearer, C. B, Reading skill and multiple intelligences: An investigation into the MI profiles of high school students with varying levels of reading skill, Multiple Intelligences Research and Consulting, Inc. Kent, Ohio, 2006.
 
 الدوریات
1. ابراهیمی، صلاح‌الدین؛ رضوان حکیم‌زاده والهه حجازی، «رابطه هوش‌های چندگانه با پیشرفت  تحصیلی دانش‌آموزان دختر وپسر رشته‌های علوم انسانی، ریاضی وتجربی».تدریس‌پژوهی، دوره 4، شماره 2، 1395هـ ش، ص 95-112.
2. اجاقی، محمد؛ محمد خاقانی اصفهانی وامیر قمرانی، «نمود هوش‌های چندگانه وسطوح شناختی در کتاب عربی پایه هشتم»،انجمن ایرانی زبان وادبیات عربی، شماره 44، 1396هـ ش، ص179-202.
3. احمدی، علی اکبر؛ میسرا پوبتاشانی، «ارزشیابی وتحلیل محتوای کتاب­های درسی عربی دوره متوسطه بر اساس نظریه هوش­های چندگانه گاردنر»، همایش ملی مدیریت وآموزش، 1394هـ ش.
4. اسحاق‌نیا، مهرناز؛ علی‌اکبر سیف، «میزان هماهنگی بین رشته‌های تحصیلی وهوش‌های چندگانه، وتاثیر این هماهنگی بر نگرش نسبت به رشته‌های تحصیلی»، روانشناسی وعلوم تربیتی، دوره 2، شماره 6، 1390هـ ش، ص 51-64.
5. رسولی، حجت؛ سمیه شجاعی وخدیجه شاه­محمدی، «بررسی میزان علاقمندی وکسب مهارت دانشجویان زبان وادبیات عربی»، نشریه نامه آموزش عالی، شماره3، 1394هـ ش، ص 97-120.
6. سليمي، علي؛ محمدنبي احمدی، «تعليم اللغه العربيّة في ايران»، إضاءات نقدية في الأدبين العربي والفارسي، العدد 5،1391هـ ش، ص27-44.
7. شکیب انصاری، محمود، «نقد وبررسی آموزش مکالمه عربی در دانشگاه»، نامه علوم انسانی، شماره 2، 1379هـ ش، ص 173-188.
8. فکری، مسعود، «آسیب­شناسی کتاب‌های دانشگاهی در زمینه آموزش مهارت‌های زبان عربی»، پژوهش ونگارش کتب دانشگاهی، شماره 28، 1392هـ ش، ص 16-35.
9. متقی زاده، عیسی؛ دانش محمدی رکعتی ومحسن شیرازی زاده، «تحليل عوامل ضعف دانشجويان رشتةزبان وادبيات عربي درمهارت­هاي زباني ازديدگاه استادان ودانشجويان اين رشته»، پژوهش­های زبان وادبیات تطبیقی، شماره 1، 1389هـ ش، ص 115-137.
10. Arnold, J, Fonseca, M, C, multiple intelligence theory and foreign language learning: A brain-based perspective, IJES (International Journal of English Studies), vol. 4, Nom. 1, pp. 119-136, 2004.
11. Cojocariu, M V; T. Butnaru, Drama techniques as communication techniques involved in building multiple intelligences at lowerelementary students, Procedia social and behavioral sciences, Nom.128, pp. 152-157, 2014.
12. Fahim, M., M. Bagherkazemi, M. Alemi, The relationship between test takers multiple intelligences and their performance on the reading sections of TOEFL and IELTS, Broad research in Artificial Intelligence and Neuroscience, Nom. 1, pp.1-14, 2010.
13. Harklau, L, the role of writing in classroom second language acquisition, Journal of second language writing, Nom. 11, pp. 329-350, 2002.
14. Heidari, Farrokhlagha, N. Khorasaniha, Delving into the relationship between LOC, MI, and reading proficiency, Journal of Language Teaching and Research, Nom. 41, pp. 89-96, 2013.
15. Koura, A, S. M. Al-Hebaishi, The relationship between multiple intelligences, self-efficacy and academic achievement of Saudi gifted and regular intermediate students, Educational Research International, vol. 3, Nom. 1, pp. 48-70, 2014.
16. Krejcie, rabert. V & Morgan, daryle. W, determining sampel size for research activitis, educational and psychological measurement, Nom. 30, pp. 607-610, 1970.
17. Motallebzadeh, K, M. Manouchehri, On the Relationship between Multiple Intelligences and Reading Comprehension gain on IELTS. SID Journal, vol. 42, Nom. Two, pp. 135-140, 2008.
18. Nemat tabrizi, A. R, Multiple Intelligence and EFL Learners' Reading Comprehension, Journal of English Language Teaching and Learning, Tabriz University, Nom. 18, pp. 199-221, 2016.
19. Rahimi, M., A. Mirzaei, N. Heidari, How Do Successful EFL Readers Bridge between Multiple Intelligences and Reading Strategies?, World Applied Sciences Journal, vol. 17, Nom. 9, pp.1134-1142, 2012.
20. Zarei, A, & N. Shokri Afshar, Multiple Intelligences as Predictors of Readingcomprehension and Vocabulary Knowledge, Indonesian Journal of Applied Linguistics, vol. 4, No. 1, pp. 23-38, 2014.
21. Modir khamene, S, M. H. Bagherian Azhiri, "The Effect of Multiple Intelligences-based Reading Tasks on EFL Learners Reading Comprehension", Theory and Practice in Language Studies, vol. 2, Nom. 5, pp. 1013-1021, 2012.
22. Rahimi, M., A. Mirzaei, N. Heidari, "How Do Successful EFL Readers Bridge between Multiple Intelligences and Reading Strategies?" World Applied Sciences Journal, vol. 17, Nom. 9, pp. 1134-1142, 2012.
الرسائل
1. الحيحي، الشيماء أحمد عليان، «أثر استخدام التعلم الإلکتروني في تنمية الذکاءات المتعددة لمادة اللغة الإنجليزية لدى طلاب الصف الخامس الأساسي بالعاصمة-عمان»، رسالة ماجستير، جامعة الشرق الأوسط: الأردن، 2018م.
2. هادي جوني، غصون؛ تبارک مشتاق محمد، «معامل الارتباط في الإحصاء»، جامعة کربلاء، کلیة التربیة للعلوم الانسانیة، قسم العلوم التربویة و النفسیة2020م.